Η διαμεσολάβηση είναι η εξωδικαστική μέθοδος επίλυσης διαφορών που κρίνεται ικανοποιητική για όλους κατά την οποία ένας ουδέτερος και αμερόληπτος τρίτος και εξειδικευμένος Διαμεσολαβητής, βοηθάει να διαπραγματευτούν τα εμπλεκόμενα μέρη και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, ώστε να βρουν οι ίδιοι μια αμοιβαίως αποδεκτή λύση στη διαφορά τους.
Με την επίτευξη συμφωνίας δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι όπως συμβαίνει με μια δικαστική απόφαση.
Η Διαμεσολάβηση συντελεί στη βελτίωση της επικοινωνίας και συνακόλουθα στην αποκατάσταση των εμπορικών, οικογενειακών και προσωπικών σχέσεων των μερών.
Τα μέρη παρίστανται αυτοπροσώπως μαζί με τον νομικό παραστάτη (πληρεξούσιο δικηγόρο) τους. Οι νομικοί παραστάτες-δικηγόροι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία, καθώς θα καθοδηγήσουν νομικά τους πελάτες τους και θα συνεργαστούν με τον διαμεσολαβητή για την επίτευξη μιας νομικά εφικτής συμφωνίας.
Ο ρόλος του διαμεσολαβητή είναι να διευκολύνει την επικοινωνία και τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των εμπλεκομένων μερών χωρίς να παίρνει θέση υπέρ της άποψης της μίας ή της άλλης πλευράς. Ο Διαμεσολαβητής δεν κρίνει ούτε αποφασίζει για τη διαφορά.
Ο Διαμεσολαβητής φροντίζει για τη σύμφωνη με τον νόμο και ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας.
Το πρακτικό συμφωνίας μιας επιτυχημένης διαμεσολάβησης μπορεί με πρωτοβουλία οποιουδήποτε από τα δύο μέρη να κατατεθεί στη γραμματεία του καθ’ ύλην και κατά τόπου αρμόδιου Πρωτοδικείου και να αποτελέσει τίτλο εκτελεστό, δηλαδή μια απόφαση που μπορεί να εκτελεστεί, όπως συμβαίνει με τις δικαστικές αποφάσεις.
Οφέλη διαμεσολάβησης
Η διαμεσολάβηση προσφέρει πολλά και σημαντικά οφέλη.
Πρωτίστως, δίνει την δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος, (με μέσο όρο διάρκειας από 5 έως 75 ημέρες από την ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος μέχρι την υπογραφή αμοιβαίως επωφελούς συμφωνίας επίλυσης) πολύ μικρότερου συγκριτικά αυτού που απαιτείται για την εκδίκαση μιας υπόθεσης στο δικαστήριο, ενώ μάλιστα αυτό θα γίνει με σημαντικά μικρότερο κόστος από όσο θα χρειαστεί ένας μακροχρόνιος δικαστικός αγώνας.
Τα εμπλεκόμενα μέρη συμμετέχουν στη διαδικασία με τους δικηγόρους τους.
Η συμφωνία στην οποία καταλήγουν τα μέρη για την επίλυση της διαφοράς τους είναι δεσμευτική (εκτελεστός τίτλος) από την κατάθεσή της στη γραμματεία του αρμόδιου Πρωτοδικείου στην περιφέρεια του οποίου έλαβε χώρα η διαμεσολάβηση και μπορεί να απαιτηθεί δικαστικά η τήρησή της.
Το κόστος της διαμεσολάβησης είναι ελεγχόμενο, γιατί αφενός συμφωνείται εκ των προτέρων και αφετέρου βαρύνει κατ’ ισομοιρία και τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές, εκτός και αν υπάρξει άλλη συμφωνία.
Επιπλέον, τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν τον απόλυτο έλεγχο της υπόθεσης τους, καθώς τα ίδια θα αποφασίσουν για την έκβαση της διαφοράς τους, διαμορφώνοντας και επιλέγοντας από κοινού τη δική τους λύση, αυτή που ικανοποιεί τις προσδοκίες και τις ανάγκες τους με την υποστήριξη του Διαμεσολαβητή.
Αξιοσημείωτο δε το γεγονός , ότι μπορούν να αποχωρήσουν οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμούν κατα τη διάρκεια της διαδικασίας χωρίς ποινές και κυρώσεις και εκεί έγκειται ο εκούσιος χαρακτήρας του θεσμού.
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία δεσμεύονται εξαρχής στην εμπιστευτικότητα , την μη αποκάλυψη στοιχείων που σχετίζονται με το αντικείμενο της διαμεσολάβησης.
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης διεξάγεται σε ένα πλαίσιο εμπιστευτικότητας, όπου δεν επιτρέπει να δημοσιοποιούνται ευαίσθητες πληροφορίες, οι οποίες αφορούν τα μέρη και τη διαφορά που τους απασχολεί.
Το απόρρητο της διαδικασίας διασφαλίζεται εγγράφως πριν την έναρξη της διαδικασίας. Επιπλέον, ο διαμεσολαβητής ενώ μεν επικοινωνεί και συναντάται με καθένα από τα μέρη ξεχωριστά, όμως τις πληροφορίες που αντλεί κατά τις επαφές αυτές δεν επιτρέπεται να τις γνωστοποιεί απο το ένα μέρος στο άλλο μέρος χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους.
Η εκάστοτε επίλυση της διαφοράς διενεργείται σε ένα περιβάλλον ασφαλές, όπου διαφυλάσσει τα μέρη από την όποια αρνητική δημοσιότητα ενώ παράλληλα τα διευκολύνει να διατηρήσουν ευνοϊκό κλίμα μεταξύ τους.
Επίσης, κατά τη διάρκεια μιας διαμεσολάβησης δεν τηρούνται πρακτικά, όπως στο δικαστήριο, και όσοι συμμετείχαν με οποιοδήποτε τρόπο δεν εξετάζονται ως μάρτυρες και επιπλέον εμποδίζονται να προσκομίσουν στοιχεία που προκύπτουν από την διαδικασία ή έχουν σχέση μ’ αυτήν, παρά μόνο εφόσον τούτο επιβάλλεται για λόγους δημοσίας τάξης (λ.χ. για προστασία ανηλίκων).
Η διαμεσολάβηση διαθέτει ευρεία αποδοχή, και προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία τόσο στους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις να γνωρίσουν έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών.
Εάν τον επιλέξουν, ανοίγεται μπροστά τους ένας νέος κόσμος σημαντικών πλεονεκτημάτων. Εάν δεν τον επιλέξουν ή αν αποφασίσουν να αποχωρήσουν από τη διαδικασία …. τα δικαστήρια είναι και θα είναι πάντα διαθέσιμα!
Νομοσχέδιο Διαμεσολάβησης
Την Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2020 τέθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις του Νόμου 4640/2019 που καθιστά, μεταξύ άλλων, υποχρεωτική την Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) σε υποθέσεις Οικογενειακού Δικαίου.
Πλαίσιο Ν 3898/2010 & N 4512/2018
Στην Ελλάδα, η διαδικασία της Διαμεσολάβησης ρυθμίζεται από τους Ν 3898/2010 και Ν 4512/2018 και εφαρμόζεται σε αστικές και εμπορικές διαφορές, όπου τα μέρη έχουν «εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της διαφοράς», μπορούν δηλαδή να αποφασίσουν ελεύθερα, χωρίς δικαστική απόφαση, για την τύχη της διαφοράς τους.